Door Marjolein Ligtenberg-Essers, vr, 02 feb 2018, in categorie Blog
In een van mijn eerste blogs schreef ik over het verdriet van het niet altijd begrijpen van wat Ruben tegen ons wil zeggen. En natuurlijk, dit is een van de lastigste dingen die zijn beperking met zich mee brengt. Maar… Op heel veel momenten snappen we precies wat Ruben bedoelt! Als je veel tijd met hem doorbrengt kan je merken dat hij op zijn eigen manier heel goed duidelijk kan maken wat hij wil zeggen. Nou wordt hij bijna vijf, en de afgelopen jaren was de manier van communiceren voor Ruben redelijk beperkt tot echte lichaamstaal. Zijn gezicht is een open boek, als hij iets leuk vindt, of ergens van geniet dan kan je dat door de glimlach op zijn gezicht tot in Breda zien. Als hij het ergens niet mee eens is weet iedereen die in de ruimte aanwezig is dat ook, en is er niks meer over van het “ze zijn altijd zo vrolijk” cliché. Kusjes worden aan vele mensen die hij heel lief vindt (vooral vrouwen en Kasper) uitgedeeld en twee klopjes op je arm betekent dat hij je heeft uitverkoren tot zijn “coole mensen groep”.
Nou zijn we met Ruben al vanaf zijn geboorte bezig met logopedie. Klinkt raar om dat als baby al op te pakken, maar heeft alles te maken met de mondmotoriek en verslapte spieren die ook in de mond door heel veel oefenen ontwikkelt moeten worden. Door Ruben zijn eetproblemen en het gebrek aan kauwen op eten zijn deze spieren nauwelijks ontwikkeld wat articuleren van woorden daardoor erg moeilijk maakt. Vandaar dat Willem en ik al een jaar of vijf regelmatig gebaren gebruiken bij onze communicatie met Ruben. Ik erken, een drempel moest ik wel even over, maar na het kijken van de leuke DVD’s van Lotte en Max (kindergebaren) werden we er erg enthousiast van. Fanatiek gebruikten we de gebaren tegelijk bij de gesproken taal zodat Ruben kon kiezen wat hij wilde gebruiken. Maar niks hoor… hoe hard we ook ons best deden, er kwam (behalve het voor Ruben enorm belangrijke gebaar “klaar”) geen gebaar terug vanuit hem… Tot afgelopen twee maanden! Het lijkt alsof er ergens een knop om is gegaan en hij heeft ontdekt dat hij door het maken van die gekke gebaren met ons kan praten!
Lekker rustig is het wel vergeleken met andere kleine kinderen die de hele dag “mama!” roepen, want Ruben kan mama zeggen door twee keer met zijn hand op zijn wang te tikken, en dat doet hij dan ook de hele dag bij zichzelf en bij alle anderen. Toen hij doorhad dat we hem begrepen is hij fanatiek aan het bijleren. De woorden: papa (2x tikken op de kin), Ruben (buigen van wijsvinger als een R), spelen (draaien met beide handen), klaar (handen over elkaar zwaaien alsof je een doek recht strijkt), hallo (zwaaien), Kasper (met twee rechter vingers twee keer tikken op linker borst), thuis (dakje maken van je handen), filmpje kijken (heel belangrijk), lekker, regen, beer, hoedje, lief, tandenpoetsen en badje zijn woorden die er in de afgelopen twee weken bij zijn gekomen. Wat een verrijking! Zowel voor hem als voor ons! Heerlijk om hem te zien mee gebaren met een boekje en bij liedjes die we zingen. En als hij ons nodig heeft of iets wil hebben is deze manier van communiceren toch heel wat fijner dan alleen maar huilen of lachen. De gebaren zijn ook nog eens goed voor zijn handmotoriek, want velen vergen toch wel wat oefening. Vaak begrijpen we uit de context wel wat hij bedoelt. De gebaren regen en beer lijken bij Ruben nogal hetzelfde, dus mocht je ooit met hem in gesprek zijn en schrikken van het feit dat er buiten heel veel beren lopen, kijk nog een keer, want de kans is groot dat het dan alleen maar heel hard regent… Wat zou het fijn zijn als iedereen deze gebaren een beetje zou begrijpen en zou weten wat hij zegt. Ons advies is dan ook, schroom je niet, kijk lekker de filmpjes van Lotte en Max en kom maar op les (en koffie) bij Ruben!